وقتی در ایران همه کارشناس همه‌چیز هستند

«عصر ایران» نوشته است: مسعود پزشکیان نماینده مردم تبریز و نایب رییس مجلس شورای اسلامی در یکی از برنامه‌های تلویزیونی باز هم اعلام کرد که از FATF سر در نمی‌آورد.

او در اظهارنظری صریح گفت: در کمیسیون من گفتم سر در نمی آورم. گفتند تو خیلی آدم خوبی هستی، سر در نمی‌آوری، اما خود کسانی هم که این حرف را می زدند سردرنمی‌آوردند اما می گفتند سر در می آوریم. من در سه چهار ماه مطالعات زیادی کردم. تازه فهمیدم خیلی پیچیده تر از آن است که من نوعی تصمیم بگیرم. یه یک کتاب و دو کتاب که همه جا را هم که لازم بود رفتم دیدم، نمی توان با دو سه کتاب نظر داد. به همین خاطر است که گیر داریم و نمی توانیم مشکلات را حل کنیم.

این اظهارنظر شجاعانه مسعود پزشکیان را باید قدر نهاد و از دیگر افراد سیاسی و مذهبی درخواست کرد در مورد مسائلی که اطلاع ندارند سخن نگویند. این روزها ما شاهد هستیم بسیاری از افراد در مورد مسائل تخصصی اظهار نظر می‌کنند بدون اینکه حتی اطلاع کوچکی از آن داشته باشند. آنها تنها بر اساس شنیده‌هایشان اظهارنظرهای صریح می‌کنند.

همین ماجرای FATF نمونه بارز این معناست. بعد از اینکه این مسأله در دولت روحانی مطرح شد و وزیر اقتصاد آن را امضا کرد صداهای اعتراض در کشور بلند شد. بسیاری از کسانی که فریاد واسلاما در ماجرای FATF سر دادند حداقل در روزهای اول اصلا نمی‌دانستند ماجرا چیست. فقط به این واسطه که مخالف دولت روحانی هستند صدای اعتراض خود را بلند کردند.

سؤالی که در این میان مطرح است این مسأله است که اگر ما واقعا این همه کارشناس اقتصادی آنهم در سطح بین الملل داریم، چرا وضعیت اقتصادی کشور اینگونه نابسامان است؟

ماجرای برجام نمونه دیگر این معناست. بسیاری از موافقان و مخالفانی که در مورد برجام صحبت می‌کردند حتی یک بار هم متن توافقنامه را نخوانده بودند. از آنجا که این توافق وارد فضای سیاست شده بود همه بدون اینکه تخصصی در آن داشته باشند از برجام سخن می‌گویند و حتی نظر کارشناسان مسائل بین المللی را رد می‌کنند.

این اظهار نظر در مورد همه مسائل، درباره تمام روسای جمهور‌ ایران صدق می‌کند. روسای جمهور ایران بنابر پستی که دارند به جلسات و همایش‌های مختلف دعوت می‌شود. رییس دولت هم طبق عادت به این درخواست‌ها لبیک می‌گوید و در همایش‌های مختلف حضور پیدا می‌کند و به سخنرانی می‌پردازد. شاید رئیس‌جمهور هیچ اطلاعی مثلا از پرستاری، معدن، آب و … نداشته باشد اما چون رئیس‌جمهور است در مورد این موضوعات سخن می‌گوید و جالب این است که همه سخنرانی رئیس دولت را تایید می‌کنند.

از این نمونه‌ها بسیار است. در ایران بسیاری افراد در مورد مسائلی که اطلاع ندارند اظهار نظر می‌کنند. چه خوب می‌شود که یاد بگیریم در مورد مسائلی که اطلاع نداریم اظهار نظر نکنیم و اجازه بدهیم کارشناسان در مورد مسائل مختلف صحبت کنند.

اجازه بدهیم کارشناسان مذهبی در مورد مسائل مذهبی، کارشناسان اقتصادی در مورد مسائل اقتصادی، کارشناسان سیاسی در مورد مسائل سیاسی و … سخن بگویند.

بیایید از همین امروز این تمرین را شروع کنیم. اگر در مورد مسأله‌ای مطالعه نکردیم و اطلاعی نداریم، سخن نگوییم. شنیده‌ها هیچ وقت منبع خوبی برای دانسته‌های یک انسان نیست.